الزامات و سازوکارهای پلیس اطفال و نوجوانان در ایران

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانشجوی دکترای حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه علامه طباطبائی (نویسنده مسؤول)

چکیده

پلیس ویژه کودکان و نوجوانان به عنوان یکی از نهادهای اختصاصیِ نظام دادرسی اطفال، در ایران برای نخستین بار در لایحه رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان (1383) پیش‌بینی و پس از آن به صورت ضمنی در قانون برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه، مورد تأکید قرار گرفت. وانگهی به دلیل عدم تصویب لایحه و همچنین اجرایی نشدن قانون برنامه توسعه، قانونگذار در قانون آیین دادرسی کیفری 1392 و در ماده 31 قانون آیین دادرسی کیفری ایجاد پلیس مخصوص اطفال و نوجوانان را پیش‌بینی و سازمان پلیس را مکلف به تشکیل آن نمود. اگرچه تشکیل پلیس ویژه می‌تواند در بهبود عملکرد سازمان پلیس و نظام عدالت کیفری در رابطه با اطفال و نوجوانان مؤثر باشد. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان می‌دهد که تأسیس پلیس ویژه اطفال و نوجوانان بدون لحاظ الزامات خاص این گروه سنی و همچنین عدم بهره‌گیری از سازوکارهای ویژه و اختصاصی مؤثر نبوده در نهایت موجب فربهی و کاهش چالاکی بیشتر سازمان پلیس خواهد شد. بررسی تطبیقی موضوع در کشورهای مختلف و به ویژه امریکا نشان می‌دهد که لازمه کارآمدی و بهره‌وری پلیس اطفال و نوجوانان تغییر ساختار سازمانی، ایجاد نظام آموزشی نظام‌مند، پیش‌بینی سازوکارهای رفتاری و ارتباطی مؤثر، به کار‌گیری فرآیند انجام مصاحبه ویژه، پیش‌بینی ضمانت اجراهای قابل اجرا توسط پلیس و اتخاذ سازوکارهای پیشگیری پلیسی است. بر این اساس، باتوجه به نوظهور بودن آن در نظام عدالت کیفری ایران پژوهش حاضر بر آن است ضمن مطالعه اجمالی سیر تحولات تقنینی در رابطه با پلیس اطفال و نوجوانان در عرصه بین‌المللی و همچنین نظام حقوقی ایران و امریکا، به صورت مشخص الزامات و سازوکارهای تشکیل پلیس کودکان و نوجوانان در ایران را شناسایی و با استفاده از تجربه سایر کشورها در این زمینه راهکارهای اجرایی و عملی با هدف تشکیل مناسب، اثربخش و کارآمد پلیس اطفال و نوجوانان ارائه نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Juvenile Police, Requirements and Mechanism (A Comparative Study: American Legal System)

نویسندگان [English]

  • Hassan-Ali Moazen Zadegan 1
  • Hossein Javadi 2
1
2
چکیده [English]

With the passing the age of integrated criminal policy that Considers criminal actors as a unit Elements, Criminal justice systems have attempted to enhance the efficiency and effectiveness of the actions According to the distinctions between different human groups based on the physical and psychological Elements in the field of prevention and response to the criminal phenomenon. One of the aspects of this approach can be seen in Different proceedings in relation to children and adolescents. Now under numerous international conventions Such as Convention on the Rights of the Child (1989) and United Nations Standard Minimum Rules for the Administration of Juvenile Justice (1985), many countries have forecasted special rules in relation to juvenile delinquency and victimization. Juvenile police is a One of the specific institutions In relation to juvenile justice system. Although with the use of juvenile Officer the police can improve the performance of the it’s Organization and the criminal justice system in relation to children and young people. But the results of this study show that Formation of the Police without regard to the specific requirements of this age group and without the use of special mechanisms is not effective and eventually causing the obesity and reduce the Performance of police organization. A comparative study in various countries, especially in America shows juvenile police Requires the Changing in the organizational structure, Create the Systematic educational system, Forecast the Communicational and behavioral effective mechanisms, use of special interview process, Forecast police sanctions And adopt police prevention mechanisms. Accordingly, due to the importance of the issue and it’s emerging in Iranian criminal justice system this study Deal with legislative developments in relation to the juvenile police in the international arena as well as in Iranian and America legal system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • special proceedings
  • Law Enforcement
  • Judicial Police
  • juvenile police
اقلیما، مصطفی، و غنچه راهب. مددکاری فردی کار با فرد. تهران: نشر دانژه، 1385.
الیاسی، راحله. «بایسته‌های دادرسی اطفال با تأکید بر جایگاه پلیس.» مجله دانش انتظامی 36 (1386).
امیدی، جلیل. «گفتمان سیاست جنایی مجلس هفتم.» مجله حقوقی دادگستری 62 (1387).
ایران‌نژاد پاریزی، مهدی. اصول و مبانی مدیریت. تهران: پایدار، 1384.
بوریکان، ژاک. «اطفال بزهکار و بزه‌دیده در حقوق فرانسه.» ترجمه علی حسین تجفی ابرندآبادی. فصلنامه الهیات و حقوق (1389).
بهارسنجانی، احمد رضا. «بررسی میزان اثربخشی کارگاههای آموزشی دادرسی کودکان و نوجوانان از دیدگاه کارآموزان در پلیس ایران.» فصلنامه مدیریت بر آموزش انتظامی 4:3 (1390).
جهانی، بهزاد، و پریوش پورشکیبایی. «جایگاه پلیس ویژۀ کودکان و نوجوانان در فرآیند دادرسی کیفری.» مجله کارآگاه دوره دوم 5:17 (1390).
حبیبی، لیلی، و منیژه فلاحتی. «بررسی و شناسایی عوامل موفقیت نظام پیشنهادات (با تأکید بر بخش دولتی).» بررسی‌های بازرگانی 23 (1386): 83-88.
حسینی، سید قربان. «برنامه‌ریزی آموزشی.» http://hosseinipooyesh.persianblog.ir/post/15 (1394/10/15)
حیدریان، مریم. «مهارت‌های ارتباطی پلیس با کودکان و نوجوانان.» مجموعه مقالات همایش علمی- کاربردی پلیس و نظام عدالت برای کودکان و نوجوانان. تهران: معاونت آموزشی ناجا، 1388.
خدابنده‌لو، اصغر. «بررسی تطبیقی اطفال بزهکار در حقوق ایران و انگلستان.» پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه شهید بهشتی، 1382.
خواجه نوری، یاسمن. «سیاست جنایی قضایی ایران در قبال کودکان بزهکار: جلوه‌ها، چالش‌ها و آثار.» فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم 2:4 (1386).
خوشابی، کتایون. «گزارش یک مورد سوء استفاده جنسی.» مجله رفاه اجتماعی 7 (1382).
رابینز، استیفن. مبانی رفتار سازمانی. ترجمه قاسم کبیری. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی، 1394.
راهب، غنچه. «بررسی سبب‌شناسی و پویایی پدیده کودک‌آزاری.» طرح پژوهشی پزشکی قانونی، 1387.
رضائیان، علی. مبانی سازمان و مدیریت. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1379.
سالاری نهد، ابراهیم. «فرآیند مصاحبه.» 1388/11/11،http://www.modiryar.com/index-management/behavior(1394/10/10)
شاو. مارگارت. «پلیس، مدارس و تجربیات موجود. بررسی مقدماتی تجربیات موجود.» ترجمه غلامرضا محمد نسل. فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم 2:2 (1386).
عباچی، مریم. حقوق کیفری اطفال. تهران: انتشارات مجد، 1380.
غلامی، حسین. «الگوها یا گونه‌های عدالت کیفری اطفال.» فصلنامه آموزه‌های حقوق کیفری 6 (1392).
فرجیها، محمد و محمدباقر مقدسی. «رویکرد عوام‌گرایی کیفری به عدالت کیفری نوجوانان و جوانان.» مجله آموزه‌های حقوق کیفری 14 (1382).
فرجیها، محمد. «جرم‌انگاری فرهنگ جوانی.» مقاله ارائه شده در همایش دولت، جوانان و حقوق عمومی، تهران: دانشگاه امام صادق، 1387.
فرزین‌راد، رویا. «تبیین حقوقی مسؤولیت کیفری اطفال و نوجونان و نگرشی بر کارکرد پلیس ایران.» فصلنامه دانش انتظامی 9:1 (1386).
فرزین‌راد، رویا. «شناخت علل روانی و روان‌شناختی ارتکاب جرایم کودکان و نوجوانان.» مجموعه مقالات همایش علمی-کاربردی پلیس و نظام عدالت برای کودکان و نوجوانان. تهران. معاونت آموزشی ناجا، 1388.
قربان‌زاده، مسلم. «پلیس و امکان اعمال جایگزین‌های دستگیری و بازداشت کودکان و نوجوانان.» مجموعه مقالات همایش علمی-کاربردی پلیس و نظام عدالت برای کودکان و نوجوانان. تهران. معاونت آموزشی ناجا، 1388.
قربانی، مهدی و سلمان عمرانی. «مبارزه علیه بزهکاری اطفال در اروپا.» ماهنامه اصلاح و تربیت 7:73 (1387).
قماشچی، فردوس. کودک‌آزاری و پی‌آمدهای آن بر رشد روانی و اجتماعی کودکان آزار دیده. تهران: معاونت اجتماعی ناجا، 1387.
قناد، فاطمه. «نقش پلیس زن در پیشگیری از جرایم علیه زنان و کودکان.» فصلنامه فقه و حقوق خانواده (ندای صادق) 17:56 (1391).
کاپلار، گرت. مجموعه سخنرانی‌های ارائه شده در زمینه دادرسی ویژه نوجوانان سیون سوئیس. ترجمه حمید مرعشی. تهران: صندوق کودکان سازمان ملل متحد. 1378.
کاتوزیان، محمدرضا. «بررسی نقش دستگاه‌های نظارتی در مراحل قبل، بعد و هنگام خصوصی‌سازی شرکت‌های دولتی با رویکرد منابع انسانی.» (1387) irandanesh.febpco.com
کشفی، سعید. «جایگاه مددکاران اجتماعی و مشاوران پلیس زن در دادرسی ویژه کودکان و نوجوانان.» فصلنامه پلیس زن 2:6 (1387).
کشفی، سعید. «نقش پلیس در دادرسی کودکان و نوجوانان.». فصلنامه دانش انتظامی 10:1 (1387).
کشفی، سعید، و حمید ‌هاشمی. «تبیین فرآیند نظام کنترل بزهکاری کودکان و نوجوانان با تأکید بر نقش پلیس.» مجله کارآگاه دوره دوم 3:9 (1388).
کشفی، سعید، و علی اصانلو.«پیشگیری انتظامی از بزهکاری اطفال و نوجوانان.» پلیس زن 15 (1390).
کلالی، حسن، و مرتضی نیازخانی. «طراحی و اعتباریابی الگوی تربیت پلیس کودکان و نوجوانان جمهوری اسلامی ایران.» پژوهشنامه نظم و امنیت انتظامی 20، 5:4 (1391).
گزارش سازمان پزشکان بدون مرز (2014)، قابل دسترسی در www.doctors without borders.org
لباف، فریبا. « نقش و جایگاه پلیس اطفال در مواجهه با کودک‌آزاری از منظر کارشناسان پلیس و سازمان بهزیستی.» فصلنامه دانش انتظامی 16:2 ( 1393).
ملک‌زاده، امیر، و حمید ‌هاشمی. «بررسی ضرورت تشکیل و تکالیف پلیس زن ویژه اطفال و نوجوانان.» فصلنامه پلیس زن 5:14 (1390).
مندنی، اسلام. «معیارهای دادرسی عادلانه ناظر به اطفال و نوجوانان در لوایح دید؛ با تأملی بر راهبردی از نظام عدالت کیفری انگلستان.» 1391/10/24 http://www.kermandadgostari.ir
موذن‌زادگان، حسنعلی. «سیر تحول قوانین کیفری حمایتی کودکان و نوجوانان در حقوق ایران.» مجله حقوقی دادگستری 62 (1387).
مهرا، نسرین. «بازگشت مداخلۀ نظام کیفری در قبال بزهکاری اطفال و نوجوانان در انگلستان.» آموزه‌های حقوق کیفری 13 (1389).
نوری، امیر، عبدالله پیمانی اصل، و سیدسعید کشفی. «الگوی ساختاری مطلوب کلانتری‌ها در رسیدگی به بزهکاری اصفال.» فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم 19 (1390).
نوه ابراهیم، عبدالرحیم و همکاران. «هدف‌گذاری در الگوی تربیت پلیس کودکان و نوجوانان جمهوری اسلامی ایران.» فصلنامه دانش انتظامی 14:2 (1390).
نیازپور، امیرحسن. «پیشگیری از بزهکاری در قانون اساسی و لایحه قانون پیشگیری از وقوع جرم.» مجله حقوقی دادگستری 45 (1382).
نیازخانی، مرتضی، و امیر ملک‌زاده. پلیس کودکان و نوجوانان. تهران: دانشگاه علوم انتظامی، 1389.
هاشمی، حمید، اکبر روایی، و سیدعلی سجادی صابر. «تدابیرآموزشی و عملکرد پلیس در پیشگیری از بزهکاری نوجوانان بررسی موردی شهر مشهد.» فصلنامه آموزش در علوم انتظامی 1:3 (1392).
Bartollas and Miller. Juvenile Justice in America. Third Edition. Published by Prentice Hall, 2001.
Garland, D. "The limits of the sovereign state strategies of crime control in contemporarysociety." British Journal of Criminology, 36:4 (1996).
http://www.interpol.int/contentinterpol/searchText, 1968.
Job Description of Juvenile Officer, 2013.
McLaughlin, Eugene and John Muncie, The Dictionary of Criminology. London, New Delhi: SAGE Publications, 2001.
Myers, S. "Police encounters with Juvenile Suspect: Explaining the Useof Authority and Provision of Support. Submitted to the faculty of the School of Criminal Justice." University of Albany, in partial fulfillment of the requirementfor the degree of Doctor of Philosophy, 2002.
Police: Handling of Juveniles - Historical Overview and Organizational Structure - Crime, Officers, Policing, and Justice. J. Rank Articles. Available at http://law.jrank.org/pages/ Police-Handling-Juveniles-Historical
Sherman, L. “Police Crackdown: Initial andResidual Deterrence.” In Crime and Justice, Vol. 12, edited by M. Tonry and N. Morris. Chicago:University of Chicago Press, 1990.
Sickmun, Melissa, and  Howard N. Snyder. "Juvenile Offenders and Victims." Available at: http://www.ojjdp. /ojstatbb/nr2006/downloads/
UN Standard Minimums for the admitistration of juvenile justice, 1985.
US Dept of Justice Fact Sheet COPS in School, 2003, Available at: www.cops.usdoj.gov
Walker, James W. "Human resource strategy." New York, Asia Pacific Journal of Human Resources, Sage Publications, 1998.