حمایت از قربانیان تروریسم در پرتو روند انسانی شدن حقوق بین‌الملل

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق عمومی و بین‌الملل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

2 دانشجوی دکترای حقوق بین‌الملل، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

هنجارها و ساختارهای حقوق بین‌الملل در فضایی برزخ‌گونه متأثر از دو رویکرد کلی دولت‌محورانه و انسان‌محور تکوین و تحول می‌یابد. روند انسانی شدنِ ریشه‌دار در آموزه‌های اخلاقی کانت که سبب تغییر نگرش و تحول در جایگاه فرد در نظام حقوق بین‌الملل گردیده است در حوزه تروریسم و قربانیان آن نیز تأثیرگذار ظاهر شده است. توجه به افراد و حمایت از آنان در برابر اقدامات تروریستی و ضدّتروریستی که پیشتر در چارچوب گفتمان دولت‌محورانه (گروسیوسی) حقوق بین‌الملل معنا و محملی نداشت با تأثیرپذیری از گفتمان کانتی و انسان‌محور حقوق بین‌الملل موضوعیت پیدا کرده است.
این حرکت با اتّخاذ اعلامیه مجمع عمومی سازمان ملل متّحد در سال 1985 آغاز و پس از آن در اسناد مختلفی در سطح جهانی و منطقه‌ای پی گرفته شد. در عین حال علاوه بر هنجارها، ساختارها نیز از این موضوع تأثیر پذیرفته‌اند. در مجموع هرچند حرکت آغازشده در راستای حمایت مادی و معنوی از قربانیان تروریسم اقدامی کاملاً شایسته و درخور تحسین است، اما به نظر می‌رسد تلاش‌های انجام‌شده کافی نیست؛ علاوه بر افزایش گستره اقدامات حمایتی، محتوای حقوق نرم اسناد بین‌المللی باید در قالب کنوانسیون‌های الزام‌آور درآید. در عین حال حمایت از قربانیان تروریسم نیازمند اصلاحاتی در ساختارهای حقوق بین‌الملل است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Protection of Terrorism Victims in the Light of Humanization Process of International Law

نویسندگان [English]

  • Hossein Sharifi Tarazkouhi 1
  • Fatemeh Fathpour 2
1 Associate Professor of International & Public Law Group, Law & Political Science Faculty of Islamic Azad University Science and Research Branch, Tehran, Iran
2 Ph.D. Candidate of International Law, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Development and transformation of international norms and structures is being affected by two general approaches of state-centric and human-centric toward international law. Humanization process of international law which is rooted in Kant's moral teachings and resulted in changing of attitude to individual's place in the system of international law has also impact on the field of terrorism and its victims.
This process began with adoption of the declaration of the United Nations general assembly in 1985 and then has been continuing in various instruments in the global and regional levels. At the same time, in addition to the norms, the structures of international law are affected by this process.
Overall, however, this turning towards moral and material support of victims of terrorism is quite competent and worthy of praise but it seems that these efforts are not enough.
In addition to increasing the range of supporting measures, the content of international soft law documents must be incorporated in international binding conventions. Yet support of victims of terrorism is in need of reforms in the structures of international law.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Terrorism
  • Victims of Terrorism
  • Protection of Victims
  • Terrorist Acts
  • Countering Terrorism

مراجع

الف. منابع فارسی

اسدی، لیلاسادات. «حفظ امنیت و هویت بزه‌دیدگان و گواهان در دادرسی‌های بین‌المللی» در مجموعه مقالات تازه‌های علوم جنایی، زیر نظر دکتر علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، 15-45. تهران: انتشارات میزان، 1388.

اسدی، لیلاسادات. «دادگاه ویژه سیرالئون؛ تحولی در حمایت از بزه‌دیده» در مجموعه مقالات حقوق کیفری بین‌المللی فرایند، نظریه‌ها و چشم‌اندازها، زیر نظر دکتر نسرین مهرا، 674. تهران: انتشارات میزان، پاییز 1390.

اسدی، لیلاسادات. حقوق بزه‌دیده در دادرسی‌های کیفری بین‌المللی. چاپ نخست. تهران: انتشارات سمت، 1391.

اکبری رودپشتی، عظیم. «آثار متقابل صلح بین‌المللی و حقوق بشر در پرتو اندیشه‌های کانت». پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد حقوق بین‌الملل، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، 1391.

تسون، فرناندو. فلسفه حقوق بین‌الملل. چاپ اول. ترجمه محسن محبی. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش، 1388.

تودنهوفر، یورگن. نگاهی از درون به داعش: ده روز در دولت اسلامی. ترجمه رحمان افشاری. تهران: انتشارات مهراندیش، 1394.

جلالی، محمود، و زینب‌سادات موسوی. «جهانی شدن تروریسم و راهکارهای حمایت مؤثر از بزه‌دیدگان آن». پژوهشنامه حقوق کیفری 1 (1395): 99-73.

رایجیان اصلی، مهرداد. «تحول حقوق جهانی بزه‌دیدگان بر پایه اصل همترازی حقوق بزه‌دیده و متهم در بستر دادرسی عادلانه». مجله حقوقی دادگستری 56 و 57 (1385): 184-137.

رایجیان اصلی، مهرداد. بزه‌دیده‌شناسی حمایتی. چاپ دوم. تهران: نشر دادگستر، پاییز 1390.

رنجبریان، امیرحسین. «پویایی حقوق بین‌الملل و پایایی شکنجه». فصلنامه حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران 1 (1387): 248-205.

زمانی، سیدقاسم، امیرساعد وکیل و پوریا عسکری. نهادها و سازوکارهای منطقه‌ای حمایت از حقوق بشر. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش، 1386.

شریعت‌باقری، محمدجواد، مترجم. اسناد دیوان کیفری بین‌المللی. چاپ دوم. تهران: انتشارات جنگل، 1390.

شیری، عبّاس. «رفتار کرامت‌مدار با بزه‌دیده؛ اعطای اختیار در مرحله تحقیق و تعقیب» در مجموعه مقالات تازه‌های علوم جنایی، زیر نظر دکتر علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، 463-447. تهران: انتشارات میزان، 1388.

عالم، عبدالرّحمن. تاریخ فلسفه سیاسی غرب (عصر جدید و سده نوزدهم). چاپ یازدهم. تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه. 1387.

عبداللّهی، اسماعیل. درس‌هایی از فلسفه کیفری درآمدی بر مسؤولیت کیفری بدون تقصیر در نظام‌های حقوقی ایران و انگلستان. چاپ اول. تهران: انتشارات خرسندی، 1389.

غلامی، حسین. عدالت ترمیمی. چاپ دوم. تهران: انتشارات سمت، 1390.

کوشا، جعفر. «حقوق قربانیان تروریسم» در تروریسم و دفاع مشروع از منظر اسلام و حقوق بین‌الملل، مجموعه مقالات و سخنرانی‌های ارائه‌شده در همایش 5 و 6 دی 1380، 60. تهران: روزنامه رسمی، تابستان 1381.

کیتی شیایزری، کریانگ ساک. حقوق بین‌المللی کیفری. ترجمه بهنام یوسفیان و محمد اسماعیلی. تهران: انتشارات سمت، 1383.

موحّد، محمدعلی. در هوای حق و عدالت. تهران: نشر کارنامه، 1381.

نمامیان، پیمان. واکنش‌های عدالت کیفری به تروریسم. تهران: نشر میزان، زمستان 1390.

الهویی نظری، حمید. رویکرد انسانی در آرای دیوان بین‌المللی دادگستری. تهران: نشر دادگستر، 1389.

 
ب. منابع انگلیسی
“A Call to Hijrah.” Dabiq 3(3) (1435): 3.

“Shari`Ah Alone Will Rule Africa.” Dabiq 8 (1436): 65-67.

“The Falled Crusade.” Dabiq 4 (1435): 26-29.

Albrecht, H.J., Kilchling, M. “Victims of Terrorism Policies and Legislation in Europe an Overview on Victim Related Assistance and Support.” Max Planck Institute for Foreign and International Criminal Law (2005). https://www.mpicc.de/files/pdf1/fa_albkilch.pdf.

Amnesty International. Will I Be Next? Us Drone Strikes in Pakistan. London: Amnesty International Publication, 2013.

Birch, Marion, Gay Lee and Tomasz Pierscionek.Drones: The Physical and Psychological Implications of a Global Theatre of War. London: Medact ,2012.

Brooke-Holland, Louisa. Overview of Military Drones Used by the UK Armed Forces. London: House of Commons Library, 2015.

Byman, Daniel. Al Qaeda, The Islamic State, and the Global Jihadist Movement: What Everyone Needs to Know. Oxford: Oxford University Press, 2015.

Covell, Charles. Kant and the Law of Peace: a Study in the Philosophy of International Law and International Relations. London: Palgrave Macmillan, 1998.

ECOSOC Resolution 1989/57 Of 24 May 1989.

ECOSOC Resolution 1998/21 Of 28 July 1998.

Emmerson, Ben. “Report of the Special Rapporteur on the Promotion and Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms While Countering Terrorism”. A/HRC/20/144, June 2012.

European Council Directive 2004/80/EC Of 29 April 2004 Relating to Compensation for Victims of Crime (2004 European Council Directive).

European Council Framework Decision 2001/220/JHA of 15 March 2001 on the Standing of Victims in Criminal Proceedings (2001 European Council Framework Decision).

European Court of Human Rights, Judgement of Mccann V. the United Kingdom, Reports of Judgments and Decisions No. 18984/91, May 4, 2001.

European Court of Human Rights, Judjment of Osman V. The Unitd Kingdom, Reports of Judgments and Decisions, October 28, 1998.

Gorman, Robert F., Edward S. Mihalkanin. Historical Dictionaries of International Organizations. 2nd Edition. Lanham-Seabrook: The Scarecrow Press, 2007.

Hans-Jorg, Albrecht. Terrorism, Victimization and Compensation of Victims of Terrorism. Beijing, 2012.

IHL. “Rule 97. Human Shields.” https://ihl-databases.icrc.org/Customary-Ihl/Eng/Docs/V1_Rul_Rule97.

Institute for Economics and Peace, Global Terrorism Index, 2015.

InterAmerican Commission on Human Rights. “Home.” Accessed May 23, 2017. www.Cidh.Oas.org

Inter-American Court of Human Rights, Velasques Rodriguez V. Honduras Reports of Judgments and Decisions, Judgment of July 21, 1989.

Judjment of Permanent Court of International Justice, Factory at Chorzów (Germany V. Poland), July 26,1927.

Kilchling, Michael.Victims of Terrorism an Overview on International Legislation on the Support and Compensation for Victims of Terrorist Threats. Heidelberg: MAX PLANCK INSTITUTE, 2012.

Kohen, Marcelo. International Law and the Quest for Its Implementation. Leiden: Brill, 2010.

L.C.B. V. The United Kingdom Judgment of 9 June 1998, Reports of Judgments and Decisions 1998.

Meron, Theodor. The Humanization of International Law. Boston: Martinus Nijhoff Publishers, 2006.

Michael Boyle, “The Costs and Consequences of Drone Warfare.”International Affairs 89(1) (2013): 1-29. https://www.Law.Upenn.Edu/Live/Files/1984-Costs-And-Consequences-Of-Dronewarfare.

Penn Law. “Home.” Accessed April 25, 2017. www.Law.Upenn.edu/

Reisman, W.M. “Sovereignty and Human Right in Contemporary International Law.” American Journal of International Law 84 (1990): 866-876.

Schmitt, Michael N. Counter-Terrorism and the Use of Force in International Law. Garmisch-Partenkirchen: Marshall Center Papers, 2011.

Schneewind, J.B. Moral Philosophy from Montaigne to Kant. New York: Cambridge University Press, 2003.

Stanford Clinic. Living Under Drones: Death, Injury, and Trauma to Civilians from Us Drone Practices in Pakistan. Stanford: Stanford Law School, 2012.

Trindade, Cancadoa.A. International Law for Humankind toward a New Jus Gentium. Boston: Nijhoff, 2010.

Tuck, Richard. The Right of War and Peace: Political thought and International Order from Grotius to Kant. Oxford: Oxford University Press, 2002.

UNHCR, Syrian Regional Refugee Response Inter-Agency Information Sharing Portal, 2015.

UNHCR. “Situations.” Accessed March 25, 2017. www.Data.Unhcr.org

Union Of International Associations. “Home.” Accessed June 18, 2017. Www.Uia.org

United Nation Victims of Terrorism Support Portal. “Solidarity with victims of Terrorism.” http://www.un.org/victimsofterrorism/en

United Nations General Assembly Resolution 49/60, 1994.

United Nations General Assembly Resolution 51/210,1996.

United Nations General Assembly Resolution 60/147, 2005.

United Nations General Assembly Resolution 60/825, A/RES/60/825

United Nations General Assembly Resolution 64/168A/RES/64/168/2009.

United Nations General Assembly Resolution A/RES/40/34/1985.

United Nations General Assembly Resolution A/RES/60/288, 2006.

United Nations Office on Drugs and Crime Vienna, The Criminal Justice Response to Support Victims of Acts of Terrorism, November 2011.

United Nations Office on Drugs and Crime, Good Practices in Supporting Victims of Terrorism within the Criminal Justice Framework, United Nations Office, 2015.

United Nations Security Council Resolution 2129, S/Res/2129/2013.

Victim Support Europe. “Home.” Accessed May 13, 2017 www.Victimsupport.eu.

پژوهشهای حقوق جزا و جرم شناسی

دوره 5، شماره 9
بهار و تابستان 1396
صفحه 5-48

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار