ارکان معاونت در اثم

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشجوی دوره دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی.

چکیده

حرمت معاونت در اثم به عنوان مبنای فقهی جرم‌انگاری معاونت در جرم همواره مورد توجه بوده است. حکم شرعی معاونت در اثم و کیفیت پدیدآمدن آن مشابهت‌های فراوانی با نهاد حقوقی معاونت در جرم دارد؛ حال آنکه بررسی دقیق‌تر ارکان مادی و روانی آن نشان می‌دهد درونمایه معاونت در اثم و مسائل جزئی آن لزوماً با نظریه معاونت در جرم همراه نمی شود. از سویی ابتنای شناسایی مصادیق معاونت به تحصیل درک عرفی از واژة عون در مقابل احصای مصادیق قانونی معاونت موجب می شود برخی از رفتارهایی که قانون معاونت قلمداد می کند از نظر فقهی معاونت به شمار نیاید و از سوی دیگر پذیرش نظریه کفایت علم به ماهیت عمل در تحقق رکن روانی معاونت رویکردی متمایز با آنچه در قوانین کیفری دیده می شود رقم می زند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Elements of Sin Aiding

نویسندگان [English]

  • Ghassem Mohammadi 1
  • Ehsan Abbaszadeh 2
چکیده [English]

The prohibition of sin aiding as jurisprudential basis of criminalization of aiding in crime has always been considered. The order of Shari’a in crime aiding and the quality of its creation has several similarities to crime aiding. While more accurate inquiry on material and mental elements show that the substance of sin aiding and it’s partial subjects are not necessarily accompanied by crime aiding theory. On one side, the recognition of the aiding examples which is based on achieving common perception of “aiding” in return of considering legal examples of aiding, will lead to not considering some behaviour as jurisprudential aiding unlike law’s perspective. On the other side, acceptance of knowledge adequacy to the content of action theory,in creation of material element of aiding, will make distinguished approach that can be observed in criminal laws.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sin(Ethm) aiding
  • Practical aiding
  • Intentional titles
  • crime
  • Common truth of aiding
منابع فارسی و عربی
1. آقایی‌نیا، حسین. جرایم علیه اشخاص (جنایات). تهران: میزان، 1384.
2. الآذری القمی، احمد. المکاسب المحرمه. جلد 1، قم: مکتبه ولایه الفقیه، 1373.
3. الأردبیلی، احمد. زبده‌البیان فی احکام القرآن. قم: مؤتمر المقدس الأردبیلی، 1375.
4. الانصاری، مرتضی. کتاب المکاسب، تحقیق و تعلیق السیّد محمد کلانتر. جلد 2. نجف‌الاشرف: منشورات جامعه النجف الدینیه، 1350.
5. الایروانی النجفی، میرزا علی. حاشیه المکاسب. جلد 1، قم: کتابفروشی کتبی نجفی، 1379هـ.ق.
6. الحسینی العاملی، السیّدمحمدجواد. مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه. تحقیق علی‌اصغر مروارید. بیروت: دارالتراث، 1998 م.
7. السعید، الکامل. شرح قانون العقوبات. الجرائم المضره بالمصلحه العامه. عمان: دارالثقافه، 2008 م.
8. العوجی، مصطفی. النظریه العامه للجریمه. بیروت: مؤسسه نوفل، 1988 م.
9. الغروی النائینی، محمدحسین. المکاسب و البیع. به قلم محمدتقی الآملی، جلد 1. قم: مؤسسه النشر الاسلامی، 1413ق.
10. القزوینی، الحافظ ابی عبدالله محمد بن بزید (ابن ماجه). سنن. جلد 2، تحقیق محمدفؤاد عبدالباقی. بیروت: داراحیاء التراث العربی، 1975م.
11. المنتظری، حسینعلی. دراسات فی المکاسب المحرمه. جلد 2. قم: مکتب آیت‌الله العظمی المنتظری، 1417هـ.ق.
12. الموسوی البجنوردی، السیّد میرزاحسن. القواعد الفقهیه. جلد 1. نجف: مطبعه الآداب فی النجف الاشرف، 1969 م.
13. الموسوی الخمینی، روح‌الله، المکاسب المحرمه. جلد 1. قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار الامام الخمینی، 1373.
14. الموسوی الخویی، سیّدابوالقاسم. مصباح الفقاهه فی المعاملات. به قلم محمدعلی التوحیدی. ج . بیروت: دارالهادی، 1992 م.
15. النجفی، محمدحسن. جواهرالکلام فی شرح شرایع‌الاسلام. حققه و علق علیه الشیخ علی الاخوندی. جلد 22. بیروت: داراحیاء التراث العربی، 1981 م.
16. النراقی، احمد بن محمد مهدی. عوائد الایام. حققه مرکز الأبحاث و الدراسات الاسلامیه. قم: مرکز النشر التابع لمکتب الإعلام الإسلامی، 1375.
17. اردبیلی، محمدعلی. حقوق جزای عمومی. جلد 1، تهران: میزان، 1388.
18. توجهی، عبدالعلی. تقریرات حقوق جزای اختصاصی 3 (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی). تدوین علیرضا منجزی. تهران: مؤسسه عالی جهاد دانشگاهی، 1382.
19. حُسنی، محمودنجیب. رابطه سببیت در حقوق کیفری. ترجمه سیّدعلی عباس‌نیای زارع. مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی، 1386.
20. حُسنی، محمود نجیب. شرح قانون العقوبات (القسم الخاص). قاهره: دارالنهضه العربیه، 1992 م.
21. دستغیب الحسینی، السیّد علی‌محمد. الهادی الی المکاسب. جلد 1، قم: فلاح، 1388.
22. زراعت، عباس. حقوق جزای عمومی. جلد 1. تهران: ققنوس، 1386.
32. عالیه، سمیر. اصول قانون العقوبات (القسم العام). بیروت: مؤسسه الجامعیه للدراسات و النشر و التوزیع، 1996م.
24. عباس زاده امیرآبادی، احسان. «مشارکت جنایی در حقوق ایران و فرانسه (با رویکرد جرم شناسی)». پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه امام صادق(ع)، 1393.
25. عبدالمنعم، سلیمان. النظریه العامه لقانون العقوبات. بیروت: منشورات الحلبی الحقوقیه، 2003 م.
عمید زنجانی، عباسعلی. قواعد فقه: بخش حقوق جزا. جلد 2. تهران: سمت، 1387.
62. عوده، عبدالقادر. حقوق جزای اسلامی. ترجمه ناصر قربان‌نیا، سیّدمهدی منصوری و نعمت‌الله الفت. جلد 2. تهران: میزان، 1377.
27. فاضل موحدی لنکرانی، محمد. القواعد الفقهیه. قم: مرکز فقه الأئمه الأطهار علیهم السلام، 1383.
82. گارو، رنه. مطالعات نظری و عملی در حقوق جزا. جلد 3. ترجمه سیّدضیاءالدین نقابت. تهران: ابن‌سینا، 1344.
29. گلدوزیان، ایرج. بایسته‌های حقوق جزای عمومی. تهران: میزان، 1377.
30. محقق داماد، سیّدمصطفی. قواعد فقه (بخش جزایی). تهران: مرکز نشر علوم اسلامی، 1388.
31. محمد، عوض. قانون العقوبات (القسم العام). اسکندریه: دارالمطبوعات الجامعیه، 1985 م.
32. محمدی همدانی، محمدعلی. تبیین فقهی معاونت در جرم و مقایسه آن با قوانین موضوعه. تهران: جنگل، 1388.
33. محمدی، قاسم و احسان عباس‌زاده امیرآبادی. «معاونت در جرایم غیرعمدی». مجله پژوهشهای حقوقی 20 (1390): 45-58.
34. مرادی، حسن. شرکت و معاونت در جرم. تهران: میزان، 1373.
35. مرعشی شوشتری، محمدحسن. دیدگاه‌های نو در حقوق کیفری اسلام. جلد 2. تهران: میزان، 1379.
63. منصورآبادی، عباس و محمدجواد فتحی. جعل و تزویر و جرایم وابسته. تهران: سمت، 1390.
73. میرکمالی، سیّدعلیرضا و احسان عباس زاده امیرآبادی، «تحلیل جرم جعل مفادی»، آموزه های حقوق کیفری 8، (1393): 207-234.   
38. میرمحمدصادقی، حسین. جرایم علیه اشخاص. تهران: میزان، 1390.
39. میرمحمدصادقی، حسین. تقریرات درس حقوق جزای عمومی. تدوین مجید ادیب. تهران: دانشگاه امام صادق (ع). 1375.
منابع لاتین
1. Bouzat, Pierre et Jean Pinatel, Traité de Droit pénal et de criminologie, Paris, Dalloz, 1963.
2. Molinier, Victor,Traité théorique et pratique de droit pénal, annoté et mis au courant de la législation et de la jurisprudence les plus récentes, par Georges Vidal, Paris, A. Rousseau, 1894.
3. Pin, Xavier, Droit pénal général, Paris, Dalloz, 2009.
4. Rassat, Michèle-Laure, Droit pénal, Paris, PUF, 1987.
5. Robert, Jacques- Henri, Droit pénal général, Paris, PUF, 1992.
6. Stéfani, Gaston, Georges Levasseur, et Bernard Bouloc, Droit pénal général, Paris, Dalloz, 1995.