تخفیف مجازات در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب 1392

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای رشته حقوق کیفری و جرمشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قشم، قشم، ایران.

2 عضو هیئت‌علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

چکیده

نظام تعیین کیفر بر اساس اختیار قاضی جهت انطباق نوع واکنش، بر این اندیشه استوار است که قانونگذار نمی‌تواند از پیش و بر اساس تصورات انتزاعی خود، ویژگی‌های هر مورد را در نظر گیرد. لذا اختیار انطباق کیفر با شرایط و اوضاع‌واحوال و نیز شخصیت متهم در دست قاضی است. بدین‌ترتیب قضات نه‌تنها در تعیین کیفر بین اقل و اکثر مجازند، بلکه با استناد به کیفیات تخفیف‌دهنده می‌توانند از حداقل قانونی نیز عبور کنند.
باوجوداین تعیین مجازات در مقررات کیفری خاص خارج از قانون مجازات اسلامی، ازجمله در ماده 71 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز با منع تخفیف و تعلیق، مسیر متفاوتی را دنبال می‌کند. جهت‌گیری سیاست جنایی تقنینی در این قانون بر این اندیشه استوار بوده است تا ازطریق ارعاب بزهکاران بالقوه و افزایش زیان ناشی از جرم در مقایسه با سود حاصله، هم به پیشگیری از قاچاق کالا و ارز نائل آید و هم به دریافت جزای نقدی به‌عنوان ابزاری جهت تأمین بودجه چشم بدوزد. این درحالی است که سیاست جنایی قضایی با تکیه بر اصل شخصی‌سازی پاسخ‌ها و توسل به دو تأسیس معافیت از کیفر و تعویق صدور رأی در قلمرو قاچاق کالا و ارز، مسیر متفاوتی را دنبال می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Punishment Mitigation in the Law of Campaign against Trafficking Goods and Currency Passed in 1392

نویسندگان [English]

  • Ahmad Reza Koocheki 1
  • Shahram Ebrahimi 2
1 Ph.D. Student in Criminal Law and Criminology, Islamic Azad University, Qeshm Branch, Qeshm, Iran.
2 Associate Professor of the Department of Criminal Law and Criminology, Faculty of Law and Political Science, Shiraz University, Shiraz, Iran.
چکیده [English]

The policy to determine and harmonize punishment type with the crime based on the authority of the judge is rooted in this view that the law maker cannot decide on the basis of his/ her preconceptions. Thus, to harmonize the punishment type with the crime, the situation, and the character of the defendant lies within the authority of the judge. Therefore, the judges are allowed not only to issue verdicts, including maximal and minimal punishment, but they can also transgress the legal limits with reference to mitigating qualities. Nevertheless, the determination of punishment in the special criminal law, outside the Islamic Criminal Law including the act 71 with respect to the camping against trafficking goods and currency with the ban on mitigation and suspension takes a different route. The direction of criminal law making policy is based on this belief that by intimidating the potential wrongdoers and increasing the loss stemmed from the crime compared to the profit, two purposes can be achieved: a) curbing the trafficking of goods and currency; b) provision of budget by issuing monetary penalty. However, the criminal, judicial law policy based on personalization of responses which resorts to impunity and suspension of sentences takes a different direction within the domain of campaign against trafficking goods and currency.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Punishment Mitigation
  • Impunity
  • Suspension of Sentences
  • Trafficking Goods and Currency

فهرست منابع

الف. منابع فارسی
آشوری، محمد و محمدجواد فتحی. «ارزیابی قواعد ناظر به کیفیات مخففه در حقوق ایران». فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی 39 (1388): 21-1.
ابراهیمی، شهرام. «پیشگیری در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب 1392: چرایی، چیستی و چگونگی». مجله تحقیقات حقوقی 78 (1396):131-152.
اردبیلی، محمدعلی. حقوق جزای عمومی. جلد سوم. چاپ اول. تهران: انتشارات بنیاد حقوقی میزان، 1393.
باهری، محمد. حقوق جزای عمومی. چاپ اول. تهران: انتشارات نگاه معاصر، 1394.
بولک، برنار. کیفرشناسی. ترجمه علی‌حسین نجفی ابرندآبادی. تهران: مؤسسه علمی و فرهنگی مجد، 1372.
جوینده، عبدالله. «مبانی کیفرشناختی جزای نقدی در قانون مجازات اسلامی». پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی، شیراز: دانشکده آموزش‌های الکترونیکی دانشگاه شیراز، 1391.
حیدری، حسن. «تحلیل جرم­شناختی تخفیف مجازات در قانون مجازات اسلامی 1392». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، شیراز: دانشگاه شیراز، 1393.
دلیر، حمید. حقوق مصادره. چاپ اول. تهران: انتشارات بنیاد حقوقی میزان، 1393.
رأی وحدت رویه شماره ۷۵۹-20/04/1396.
رحیمی، ذبیح‌الله. «رویکرد اصلاحی ـ درمانی قانون مجازات اسلامی 1392». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، شیراز: دانشگاه شیراز، 1392.
رحیمی‌نژاد، اسماعیل و محمدجعفر حبیب‌زاده. «مجازات‌های نامتناسب؛ مجازات‌های مغایر با کرامت انسانی». فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی 38 (1387): 133-115.
عارفی‌نیا، عبدل و حسین آئینه نگینی. مجموعه نظریه‌های مشورتی دفتر امور حقوقی سازمان تعزیرات حکومتی. چاپ اول. به اهتمام معاونت حقوقی و امور مجلس. زیر نظر دکتر علیرضا جمشیدی، دکتر ایرج حسینی صدرآبادی و دکتر امید رستمی غازانی. تهران: بنیاد حقوقی میزان، تابستان 1396.
علیزاده آرند، صادق. «تخفیف مجازات در قانون مجازات اسلامی 1392». پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی، شیراز: دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز، 1392.
فرقانی، محمدرضا. «مطالعه کیفرشناختی مفهوم مجازات مناسب‌تر به حال متهم». پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی، رفسنجان: دانشگاه آزاد اسلامی، پاییز 1389.
قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392.
قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری مصوب 1367.
قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب 1392.
قانون مجازات اسلامی مصوب 1392.
قانون مجازات جرایم نیروهای مسلّح مصوب 1382.
کریم‌زاده، احمد. آرای دادگاه­های انتظامی قضات امور کیفری. چاپ اول. تهران: انتشارات جنگل، جاودانه، 1389.
کهزادی، مریم. «تخفیف و تشدید مجازات در مرحله تجدیدنظر». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، 1395.
معاونت آموزش قوه قضائیه. رویه قضایی ایران در ارتباط با دادگاه انقلاب. چاپ اول. تهران: انتشارات جنگل، 1387.
معاونت آموزش قوه قضائیه. مجموعه نشست­های قضایی مسائل قانون مجازات اسلامی. جلد اول. قم: نشر قضا، 1386.
موسوی بایگی، سید علی. «تعدیل و تبدیل مجازات و چالش‌های آن در نظام حقوقی ایران». تعالی حقوق دوره جدید 1 (1391): 113-97.
نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین و غلامحسین آماده. «واکاوی اختیار قاضی در تخفیف مجازات». فصلنامه تحقیقات حقوقی دانشگاه شهید بهشتی 5 (1393): 55-9.
نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین. «سیاست جنایی افتراقی». در دیباچه درآمدی بر سیاست جنایی. کریستین لازرژ. ترجمه علی‌حسین نجفی ابرندآبادی. ویرایش چهارم، تهران: نشر میزان، 1395.
نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین. «رویکرد جرم‌شناختی قانون حقوق شهروندی، (درباره رابطه آیین دادرسی کیفری با جرم‌شناسی)» در مجموعه مقالات همایش حقوق شهروندی. تهران: گرایش، 1388.
نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین. «زندان: درمانگاه بزهکاری و بزهکاران؟» در دیباچه کیفرشناسی. برنار بولک. ترجمه علی‌حسین نجفی ابرندآبادی. ویراست پنجم. تهران: انتشارات مجد، 1387.
نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین. تقریرات درس جرم‌شناسی (از جرم‌شناسی انتقادی تا جرم‌شناسی امنیتی). به کوشش سکینه خانعلی‌پور و مهدی قربانی. قابل‌ِدسترس در سایت آزمون آنلاین حقوق lawtest.ir.
الهام، غلامحسین و محسن برهانی. درآمدی بر حقوق جزای عمومی. چاپ اول. تهران: نشر میزان، 1392.
ب. منابع فرانسوی
Hervé Syr, Jean. Les Avatars de L'individualisation dans la Réforme Pénale. Paris, Dalloz: RSC, (2), Avr.-Juin, 1994.
Raoult, Sacha. La Controverse Sur L'effet Dissuasif des Peines Plancher Aux États-Unis. Paris, Dalloz: RSC, 1, Janvier-Mars, 2017.